Mykoplazmowe zapalenie płuc u świń. Objawy, profilaktyka, leczenie

14/01/2020

Mykoplazmowe zapalenie płuc (MPS) u świń wywoływane jest przez Mycoplasma hyopneumoniae – drobnoustrój uznawany za jeden z ważniejszych czynników chorobotwórczych w zespole zaburzeń oddechowych świń. Choroba atakuje szczególnie jesienią i zimą, a typowe objawy mykoplazmy u świń to m.in. suchy kaszel, wyciek z nosa oraz obrzęk spojówek. Czy można ustrzec się tego problemu? Jak leczyć mykoplazmowe zapalenie płuc u świń?

Czym są mykoplazmy wywołujące mykoplazmowe zapalenie płuc u świń?

Mykoplazmy to najmniejsze bakterie, które nie posiadają nawet ściany komórkowej. Zaliczana do tej grupy Mycoplasma – w zależności od gatunku, a jest ich ok. 100 – może wywoływać groźne choroby płuc świń.

Obecnie uważa się, że w przypadku świń największe znaczenie patogenne ma Mycoplasma hyopneumoniae, która jest czynnikiem wywołującym mykoplazmozowe zapalenie płuc. Idealnym do ataku bakterii okresem jest jesień i zima – czas, w którym zwierzęta są wyjątkowo narażone na różnego rodzaju infekcje dróg oddechowych.

Mykoplazmy o szczególnym znaczeniu w przypadku świń to m.in.:

  • Mycoplasma hyopneumoniae,
  • Mycoplasma hyosynoviae,
  • Mycoplasma suis.
Mykoplazmowe zapalenie płuc u świń – zakażenie

Mykoplazmowe zapalenie płuc (inaczej: enzootyczne zapalenie płuc, enzootyczna bronchopneumonia świń) to jedna z częściej występujących chorób układu oddechowego świń. Niestety zarówno programy chemioprofilaktyczne, jak i immunoprofilaktyczne nie są w stanie całkowicie wyeliminować problemu, który w przemyśle trzody chlewnej powoduje straty ekonomiczne.

Mykoplazma u świń atakuje prosięta, warchlaki i tuczniki po wniknięciu bakterii do organizmu. Do zakażenia mykoplazmą u świń dochodzi drogą kropelkową – bakteria od momentu zakażenia prowadzi do stopniowo postępujących patologicznych zmian w płucach.

Zaburzeniom układu oddechowego w wyniku zakażenia towarzyszy dodatkowo zmniejszenie przeciwbakteryjnego działania śluzu, który stanowi barierę ochronną w organizmie. Przewlekła choroba układu oddechowego, jaką jest najczęściej mykoplazmowe zapalenie płuc, może przejść w stan ostry, a w takim przypadku może dojść do aktywacji innych chorobotwórczych bakterii, w tym m.in.:

  • Pasteurella multocida (pastereloza),
  • Haemophilus parasuis (choroba Glässera),
  • Actinobacillus pleuropneumoniae (pleuropneumonia),
  • Streptococcus suis (np. posocznica, zapalenie stawów, zapalenie mózgu).
Mykoplazmowe zapalenie płuc u świń – objawy:
  • Intensywny kaszel,
  • Wyciek z nosa,
  • Obrzęk spojówek,
  • Duszność,
  • Stan podgorączkowy, gorączka (w późniejszej fazie).
Czy mykoplazma u świń jest groźna?

Objawy mykoplazmowego zapalenia płuc u świń są charakterystyczne i zależą od fazy choroby – w początkowej fazie najczęściej można zaobserwować suchy kaszel u świni, dopiero później pojawia się mokry, wilgotny kaszel (po ok. miesiącu od momentu zakażenia kaszel jest najbardziej intensywny, a objawy mykoplazmy u świni osiągają szczytowy moment).

Sierść zakażonych zwierząt może stracić połysk, poza tym można zaobserwować znaczne pogorszenie wykorzystania paszy, zmniejszone przyrosty dobowe – w niektórych przypadkach nawet całkowite zahamowanie wzrostu. Gorączka w przebiegu mykoplazmowego zapalenia płuc u świń najczęściej pojawia się dopiero w momencie nasilenia duszności i kaszlu.

Na występowanie objawów wpływa obecność koinfekcji – w przypadku komplikowania mykoplazmowego zapalenia płuc wtórnymi czynnikami chorobotwórczymi, przebieg MPS może być dużo ostrzejszy. Poziom śmiertelności również w dużej mierze zależy od koinfekcji i liczby czynników patogennych, które zaatakowały stado świń.

Mykoplazmowe zapalenie płuc u świń – profilaktyka

Mykoplazmowe zapalenie płuc u świń bardzo szybko może powodować wysokie straty w produkcji – wystarczy wziąć pod uwagę podstawowe czynniki, takie jak: koszty leczenia, upadki, zahamowanie wzrostu, gorsze wykorzystanie paszy.

Profilaktyka mykoplazmy u świń:

  • Szczepienia profilaktyczne,
  • Wnikliwa kontrola zwierząt wprowadzanych z zewnątrz (import warchlaków),
  • Zadbanie o właściwe warunki hodowli,
  • Zadbanie o odpowiednie parametry mikroklimatu panującego pomieszczeniu trzody chlewnej,
  • Regularna dezynfekcja pomieszczeń,
  • Systematyczna obserwacja stada w czasie trwania tuczu.
Szczepienie przeciw MPS

Szczepienie przeciwko mykoplazmowemu zapaleniu płuc stosowane są od trzeciego tygodnia życia (jako jednorazowa szczepionka) lub w dwóch podaniach (u prosiąt – w pierwszym i czwartym tygodniu życia).

Mykoplazmowe zapalenie płuc u świń – leczenie

Leczenie mykoplazmowego zapalenia płuc polega na podaniu antybiotyków – leki podawane są w postaci iniekcji lub do wody. W pierwszej fazie objawy mykoplazmowego zapalenia płuc u świń trudno zauważyć, a pod względem skuteczności i szans na uniknięcie powikłań tej choroby jest to najlepszy możliwy moment na podanie antybiotyków. W przypadku tej choroby również sprawdza się zasada, że lepiej zapobiegać niż leczyć.

Czytaj również

Pobierz plik PDF

Pobierz wybrany numer