Jak zapobiegać ketozie u bydła mlecznego? FILM

18/06/2021

W kolejnym odcinku cyklu EKSPERT RADZI. BYDŁO prof. dr hab. inż. Zygmunt M. Kowalski z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie podejmuje temat prewencji ketozy. Jak ustrzec stada mleczne przed tą powszechną i groźną w skutkach chorobą metaboliczną? 

Ketoza to bardzo powszechna i kosztowna choroba metaboliczna.

Występuje w pierwszych dwóch miesiącach laktacji, choć częstotliwość występowania ketoz jest różna. Znacznie częściej ketoza pojawia się w pierwszy dwóch, trzech tygodniach laktacji. Klasyfikujemy wówczas tę ketozę do tzw. typu drugiego. Z kolei ketoza, która występuje pod koniec pierwszego miesiąca laktacji i w drugim miesiącu laktacji, to ketoza typu pierwszego.

  • Kiedy występuje ketoza

Głównym powodem ketozy typu pierwszego jest niepokrycie zapotrzebowania krowy związanego z wysoką wydajnością mleka. W drugim miesiącu laktacji krowa wchodzi w okres szczytu laktacji, ma więc bardzo wysokie zapotrzebowanie na składniki pokarmowe, w tym na energię, a dawka pokarmowa nie pokrywa tego zapotrzebowania – jest zbyt słaba lub krowa z różnych powodów nie je.

W prewencji ketozy typu pierwszego podstawową rolę odgrywa właściwy bilans dawki pokarmowej. Aby dokonać tego bilansu, trzeba znać aktualną wartość pokarmową swoich pasz, zwłaszcza pasz objętościowych. Bardzo ważna dla bilansu dawki jest również znajomość aktualnej wydajności mleka. Często układamy dawki pokarmowe dla wydajności mleka wziętej z sufitu.

  • Właściwy bilans dawki

Krowa chorująca na ketozę typu drugiego została źle przygotowana do laktacji – nie ma wystarczającego apetytu, by rozpocząć laktację. W naszym kraju przekondycjonowanie krów zasuszonych jest istotnym czynnikiem ryzyka tej postaci ketozy.

Ważnym czynnikiem ryzyka są również złe warunki utrzymania, a więc słaby dobrostan.

Zwierzęta tracą apetyt między innymi na skutek:

  • bycia zdominowanymi,
  • braku dostępu do stołu paszowego,
  • nadmiernego stresu związanego na przykład z wiązaniem ich na okres porodowy.

Efektem utraty apetytu jest niedostateczne pobranie energii, czego konsekwencją jest ketoza typu drugiego. Skoro czynnikiem ryzyka jest niewystarczające pobranie energii, w prewencji ketozy typu drugiego należy dbać o właściwą podaż energii w dawce pokarmowej, która musi wynikać z właściwego bilansu energii dawki żywieniowej.

 

Ważnym elementem prewencji ketozy typu drugiego jest również unikanie hipokalcemii, a więc schorzenia metabolicznego polegającego na zbyt niskim poziomie wapnia we krwi. Klinicznym objawem hipokalcemii jest zaleganie poporodowe. Niestety, o ile na zaleganie poporodowe choruje 5-6% krów, to statystyki pokazują, że prawdziwym zagrożeniem jest hipokalcemia subkliniczna, czyli bezobjawowa, którą ma nawet 50-60% krów w stadzie. W profilaktyce hipokalcemii warto zastosować gorzkie sole, na przykład w postaci mieszanki Tasovit Close Up. Tasovit Close Up optymalizuje DCAB oraz zapobiega hipokalcemii.

W prewencji obydwu typu ketoz, ale szczególnie ketozy typu pierwszego, tej, która mocno rzutuje na wydajność, bardzo ważne jest też unikanie stresu cieplnego. W naszym kraju krowy, coraz bardziej wydajne, a więc wymagające szczególnej troski, narażone są na stres cieplny ze względu na zmiany klimatycznej. Krowa w stresie cieplnym jest szczególnie narażona na ketozę, dlatego, że stres cieplny powoduje utratę apetytu.

  • Profilaktyka ketozy

Podsumowując, ketoza typu drugiego jest groźniejsza dla zdrowia krowy i wszystkich konsekwencji z tym związanych, natomiast ketoza typu pierwszego jest groźniejsza dla użytkowości, dla wydajności mleka.

 

Produkty TASOMIX przydatne w prewencji ketozy:

  • RARYTAS (926) – specjalistyczna melasowana mieszanka paszowa uzupełniająca do stosowania w okresie okołoporodowym do osiągnięcia szczytu laktacji. Skutecznie poprawia bilans energetyczny krów po wycieleniu, minimalizuje ryzyko wystąpienia chorób metabolicznych. Pozwala zwiększyć ilość mleka w trakcie jednej laktacji nawet o 1000 l.
  • TASOMIX LAKTO 20 SUPER PLUS (939) – melasowana mieszanka paszowa uzupełniająca dla krów mlecznych o bardzo wysokiej zawartości energii i wysokim poziomie białka. Do stosowania w żywieniu opartym o niskobiałkowe pasze objętościowe lub przy przewadze w dawce kiszonek z kukurydzy.
  • PROTMIX ENERGIA 1300 (9142) – korektor energetyczny dla krów mlecznych. Oparty na trzech rodzajach energii: cukrach prostych (tzw. szybka energia) w odżywianiu mikroflory żwacza, wysokiej jakości skrobi, która uwalnia się wolno oraz tłuszczu chronionym jako energii dostępnej w jelicie cienkim.
  • TASOMIX ENERGIA PLUS (9507) – korektor energetyczny dla krów mlecznych. W swoim składzie ma cukry proste, wysokiej jakości skrobię i tłuszcz chroniony. Uzupełnia niedobory energii w dawce pokarmowej w okresie okołoporodowym oraz dla krów wysokowydajnych.

Czytaj również

Pobierz plik PDF

Pobierz wybrany numer