Jak wybrać optymalny preparat mlekozastępczy dla cieląt?

22/07/2020

Odpowiednie żywienie cieląt korzystnie wpływa nie tylko na ich rozwój w pierwszych tygodnia życia, ale też późniejszą wydajność. Odchów cieląt decyduje też o ich odpowiednim wzroście, a poza tym zmniejsza ryzyko upadków po porodzie i może zwiększać długowieczność krów. Niezależenie od tego, jaki model odchowu cieląt stosujemy, standardem w żywieniu cieląt są preparaty mlekozastępcze. W czym są lepsze od mleka krowiego i czy każdy preparat jest odpowiedni dla cieląt?

Siara i mleko początkowe, czyli żywienie cieląt po odsadzeniu

W pierwszych dniach życia cieląt kluczową rolę odgrywa siara – wydzielina gruczołu mlekowego krów, która jest nośnikiem odporności przeciwzakaźnej. Cielęta rodzą się immunologicznie bezbronne – głównie dlatego, że do ich krwiobiegu w okresie życia płodowego nie przenikają immunoglobuliny. Na jakość siary (i jej właściwości immunologiczne) wpływają zarówno czynniki genetyczne, jak i warunki utrzymania, rasa i jakość żywienia krów.

Po okresie siarowym (po ok. 4-6 dniach życia) przychodzi moment wyboru pomiędzy mlekiem krowim a preparatem mlekozastępczym. Jak to zwykle bywa w przypadku odchowu cieląt – liczy się odpowiedni bilans, a w samym procesie żywienia młodych cieląt ważne są szczegóły (np. w początkowej fazie żywienia paszą stałą cielęta powinny przyjmować pokarm w niewielkich ilościach).

Stosowanie zarówno mleka krowiego, jak i produktów mlekozastępczych ma swoje wady i zalety. Jak osiągnąć kompromis i czym kierować się przy wyborze preparatu mlekozastępczego?

Mleko krowie w żywieniu cieląt – wady i zalety
  • W czasie spożywania mleka krowiego tworzy się rynienka przełykowa (mleko omija żwacz, trafia bezpośrednio do trawieńca).
  • Mleko może mieć działanie immunomodulujące – podobnie jak siara, tylko w znacznie mniejszym stopniu.
  • Do wad żywienia krowim mlekiem zalicza się m.in. możliwość przedostania się do organizmu cieląt bakterii, grzybów, pierwotniaków i wirusów.
  • Wadą żywienia cieląt mlekiem krowim jest brak lub niższa koncentracja w mleku ważnych składników pokarmowych (takich jak żelazo i niektóre witaminy).
  • Szczególnie w stadach, w których występuje duża częstotliwość chorób (takich jak zapalenie wymienia), zaleca się stosowanie preparatów mlekozastępczych.
Preparaty mlekozastępcze w żywieniu cieląt – wady i zalety
  • Preparat mlekozastępczy jest tańszy niż mleko.
  • Dobrze dobrane mleko zastępcze może zapewnić odpowiednią zdrowotność i przyrosty.
  • Pod względem mikrobiologicznym preparaty mlekozastępcze są bezpieczniejsze.
  • Stosując produkt mlekozastępczy, utrzymujemy ten sam skład i stabilną zasobność w składniki odżywcze – niezależnie od pory roku czy diety krów.
  • Produkty mlekozastępcze są łatwiejsze w przechowywaniu, a ich stosowanie nie wiąże się z trudnościami organizacyjnymi w żywieniu cieląt.
  • Wadą preparatów mlekozastępczych może być brak składników biologicznie aktywnych, zawartość białka innego niż kazeina lub nieodpowiedni poziom białka pochodzenia roślinnego i laktozy.

Wniosek: w przypadku preparatów mlekozastępczych bardzo dużo zależy od składu i jakości preparatów.

Jak wybrać optymalny preparat mlekozastępczy dla cieląt?

Odpowiedni preparat mlekozastępczy powinien:

  1. Zawierać stabilizatory flory jelitowej (probiotyki i prebiotyki).
  2. Być dobrze rozpuszczalny w wodzie.
  3. Mieć zagwarantowany i odpowiedni poziom laktozy, tłuszczu, białka pochodzenia roślinnego i włókna.

Warto wiedzieć, że zawartość włókna w preparatach powinna być jak najmniejsza – zawsze należy czytać skład produktu lub dopytać o szczegóły producenta (np. o rozpuszczalność i możliwość stosowania po siarze).

Preparaty mlekozastępcze dla cieląt – cena

Na cenę produktów mlekozastępczych wpływa w dużej mierze ich skład. Nie warto sugerować się jedynie czynnikiem ekonomicznym.

Priorytetem w wyborze optymalnego preparatu mlekozastępczego powinna być gwarancja składu, niska zawartość włókna oraz zawartość dodatkowych substancji, przede wszystkim prebiotyków i probiotyków oraz substancji antybiegunkowych.

Na rynku dostępne są wysokiej jakości preparaty mlekozastępcze, które nie zawierają włókna (np. Tasomilk Immuno – z wysoką zawartością probiotyków i immunoglobulin; całkowicie zastępuje mleko już od trzeciego dnia życia cielęcia; zmniejsza ryzyko wystąpienia biegunek i zawiera stabilizatory flory jelitowej, które korzystnie wpływają na pracę przewodu pokarmowego).

Warto też pamiętać, że preparat można dobrać do konkretnej potrzeby (np. Tasomilk Len – zalecany przy problemach gastrycznych lub biegunkach – dodatkowo ma w składzie siemię lniane, zawiera substancje oleiste oraz błonnik, dzięki czemu w układzie pokarmowym powstaje warstwa ochronna).

Jak prawidłowo stosować preparaty mlekozastępcze?

W zależności od produktu, należy stosować się do zaleceń producenta. Ogólne wskazówki: zalecamy podawać 500 do 1000 g dziennie na cielę. Ilość proszku na litr pójła powinna wynosić od 100 do 150 g. Rekomendujemy podział dawki na 2-4 odpoje dziennie.

Warto też pamiętać, by podawać cielętom pokarm o odpowiedniej temperaturze (czyli jak najbliższej „naturalnej” temperaturze zdrowej krowy, czyli ok. 38-39°Celsjusza).

Czytaj również

Pobierz plik PDF

Pobierz wybrany numer